حدیثِ مشتاقان
المُشتاق لا يَشتَهي طعاماً، وَ لا يلتذّ شَراباً، ولا يَستَطيبُ رقاداً، و لا يَأنس حَمياً، و لا يأوي داراً، و لا يَسكن عُمراناً، و لا يلبس ثياباً، و لا يَقرّ قراراً، و يَعبُدُ اللهَ ليلاً و نهاراً راجياً بأن يَصِل إلى ما يشتاق إليه، و يُناجيهِ بِلسانِ الشّوق معبراً عمّا في سريرته
فإذا دَخَلَت ميدان الشّوق، فَكَبِّر على نفسكَ و مُرادك مِن الدّنيا، و وَدِّع جميعَ المَألوفات، و اصْرِفهُ عَن سِوى مشوّقك، و لب بين حياتك و موتك:
لبيك اللهم لبيك! أعظم الله أجرك،
و مَثَلُ المُشتاقِ مَثَلُ الغَريق، لَيسَ لَهُ هَمَّةً إلّا خَلاصَه، و قَد نَسِيَ كُلّ شئٍ دونِه
امام صادق علیه السلام میفرماید:
مشتاق نه میل به غذا دارد و نه از نوشيدنى لذت مىبرد، و نه خواب و استراحت خوشآيند اوست، و نه با دوست و رفيقی انس مىگيرد، و نه در خانهاى جاى مىگزيند، و نه در جاى معمور و آبادى ساكن مىشود، و نه جامه نرم مىپوشد، و نه در جايى قرار مىگيرد، شبانه روز به عبادت خدا مشغول است. اميدوار است كه به آرزوى وصال آنچه بدان مشتاق است برسد. به زبان شوق مناجات مىكند و آرزوى درونى خود را به الفاظ و عبارات در مىآورد.
پس چون داخل ميدان شوق شدى، تكبير [فنا] بر خود بگو و طمع از مرادهاى دنيوى ببر، و با همه مألوفات وداع كن، و از هر چيز غير از آن كه بدو شوق دارى روى بگردان، و در ميان زندگى و مرگ فرياد كن:
لبيك اللّهم لبّيك! كه خدا پاداش تو را بزرگ گرداند.
مَثَل مشتاق مانند كسى است كه در حال غرق شدن باشد، قصد و مرادى جز رهايى از غرق و هلاكت ندارد، و هر چه غير از آن است از ياد ببرد.
- جامع السعادات - ملا مهدی نراقی - جلد سوم
- شوق است در جدایی و جور است در نظر
هم شوق به که طاقتِ جورت نیاوریم +
- شبِ عاشقانِ بیدل چه شبی دراز باشد
تو بیا کز اولِ شب، درِ صبح باز باشد +
